पुणे : ‘मूल होण्यासाठीची नैसर्गिक प्रक्रियाही ३० टक्के वेळाच यशस्वी ठरते. त्यामुळे ‘आयव्हीएफ’ उपचारांच्या आधारे होणाऱ्या कृत्रिम गर्भधारणेला असलेल्या काही मर्यादा लक्षात घ्यायला हव्यात. परंतु गेल्या पंचवीस वर्षांत वंध्यत्त्वावरील उपचारांची यशस्वितता १० ते १२ टक्क्यांवरून ५० टक्क्यांपर्यंत वाढली आहे. विशेषतः ज्या जोडप्यांमधील वंध्यत्त्व स्त्रीबिजाशी निगडित समस्येमुळे असते त्यांच्या वंध्यत्त्व निवारणात निश्चितच खूप सुधारणा झाली आहे.’ असे मत प्रसिद्ध स्त्रीरोग व कृत्रिम गर्भधारणा तज्ज्ञ डॉ. अविनाश फडणीस यांनी व्यक्त केले.
पिंपळे-सौदागर येथील ओएनपी लीला रुग्णालयातील ‘आयव्हीएफ’ विभागाचे उद्घाटन आमदार लक्ष्मण जगताप यांच्या हस्ते करण्यात आले. या वेळी आयोजित करण्यात आलेल्या मुलाखतीच्या कार्यक्रमात ओएनपी रुग्णालयांचे संस्थापक डॉ. अविनाश फडणीस यांनी उपस्थितांशी संवाद साधला. ओनएनपीच्या संस्थापिका व संचालिका डॉ. अमिता फडणीस, जीके असोसिएटसचे विनोद चंदवानी, प्रसिद्ध स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ. नीना साठे, डॉ. अमित पाटील या वेळी उपस्थित होते.
डॉ. फडणीस यांनी १९९३ मध्ये पुण्यात पहिल्या आयव्हीएफ उपचार केंद्राची स्थापना केली. मुंबईच्या बाहेर पश्चिम भारतातील हे पहिले आयव्हीएफ केंद्र ठरले. या उपचारांमध्ये झालेल्या सुधारणांबद्दल डॉ. फडणीस म्हणाले, ‘एम्ब्रियोलॉजी’च्या क्षेत्रातील उच्च दर्जाची कौशल्ये गेल्या पंचवीस वर्षांत अधिकाधिक प्रमाणात उपलब्ध झाली असून या उपचारांसाठीची जवळपास ९९ टक्के उपकरणे व औषधे देशात बनतात व वितरित होतात. पूर्वीच्या काळी पहिली संतती स्त्री २० ते २१ वर्षांची असताना होत असे. हल्ली जोडप्यांचे विवाह उशीरा होतात किंवा मूल होऊ देण्याचा निर्णय उशीरा घेतला जातो आणि साधारणतः स्त्री २९ ते ३२ वर्षांची असताना संतती व्हायला हवी यासाठी जोडप्यांचे प्रयत्न सुरू होतात. या कारणांमुळे आयव्हीएफ उपचार घेणाऱ्या जोडप्यांची संख्या वाढली आहे, परंतु वंध्यत्त्वावरील उपचारांची यशस्वितताही १० ते १२ टक्क्यांवरून ५० टक्क्यांपर्यंत वाढली आहे.’
‘संतती होण्यासाठी स्त्रीबिज, पुरूषबिज तसेच गर्भाशयाची पिशवी आणि त्याच्या दोन्ही बाजूस असलेल्या नलिका यांचे कार्य व्यवस्थित चालणे महत्त्वाचे ठरते. शिवाय जोडप्याचे शारीरिक संबंध सुरळित असणेही महत्त्वाचे असते. अनेकदा डॉक्टरांच्या साध्या सल्ल्याने, विशेष उपचार न करताही त्यातील अडथळे दूर होऊन वंध्यत्त्वाची समस्या सुटू शकते’, असेही डॉ. फडणीस यांनी नमूद केले.
डॉ. अमिता फडणीस म्हणाल्या, ‘ओएनपी लीला रुग्णालयात सरसकट सर्व जोडप्यांना आयव्हीएफ उपचार दिले जात नसून वंध्यत्त्वाची समस्या घेऊन आलेल्या जोडप्यांचा प्रश्न पूर्णतः समजून घेऊन त्यांना गरजेचे असलेले उपचार केले जातात. आमच्याकडे असलेली स्त्रीरोगतज्ज्ञ व एम्ब्रियोलॉजिस्टची अतिशय अनुभवी व निष्णात टीम ही आमची सर्वांत जमेची बाजू आहे.’
